Pomost nad jeziorem

Pomost nad jeziorem to świetna konstrukcja, którą można wykorzystać na wiele różnych sposobów. Pomost może nam służyć jako miejsce do wędkowania czy spędzenia wolnego czasu z dobrą książką, mając przed sobą wspaniałe widoki na wodę. Właściciel działki na Mazurach jak najbardziej może wybudować pomost, jednak należy pamiętać, że trzeba spełniać szereg warunków.

Budowa pomostu nad jeziorem – jakie przepisy prawne?

Budowa pomostu nad jeziorem nie należy do trudnych czynności, jednak należy pamiętać, że trzeba zwrócić uwagę na obowiązujące przepisy prawne. Do budowy pomostu nad jeziorem będzie potrzebne uzyskanie zgody.  Najważniejszymi aktami prawnymi, które obowiązują w Polsce i obejmują tereny nad wodami (które objęte są szczególnymi regulacjami) to prawo wodne (ustawa z dnia 20 lipca 2017 r.) oraz prawo budowlane (ustawa z dnia 7 lipca 1994 r.)

• Prawo wodne – większość jezior w Polsce stanowią jeziora, które uznawane są za wody publiczne, czyli są własnością Skarbu Państwa. Oznacza to, że na takich jeziorach obowiązuje prawo wodne, a zarządzaniem wodami zajmują się instytucje takie jak Wody Polskie. W przypadku pomostów nad jeziorem prawo wodne określa je jako urządzenie wodne. Należy więc liczyć się z tym, że budowa takiego obiektu będzie musiała spełniać dodatkowe warunki i zostać zgłoszona. W niektórych przypadkach konieczne może być uzyskanie pozwolenia wodnoprawnego.
• Prawo budowlane – budowa pomostu nad jeziorem może też być objęta prawem budowlanym i konieczne będzie uzyskanie odpowiedniej zgody. Inwestycje nad wodami mogą wymagać zgłoszenia w odpowiednim urzędzie lub całkowitego uzyskania pozwolenia na budowę. Uzależnione jest to przede wszystkim od wymiarów konstrukcji. Większe pomosty mogą potrzebować pełnego pozwolenia na budowę. Taki wniosek może wymagać złożenie projektu budowlanego oraz uzyskania decyzji o warunkach zabudowy (jeśli nie ma miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego). W przypadku mniejszych pomostów nad jeziorem (np. powierzchnia do 25 m2 i długości do 25 m) może wystarczyć wyłącznie zgłoszenie budowy. Zgłoszenie składa się do starostwa powiatowego lub urzędu miasta na prawach powiatu.

Pozwolenie wodnoprawne na budowę pomostu nad jeziorem

Każda ingerencja w gospodarkę wodną wymaga zgłoszenia i uzyskania pozwolenia wodnoprawnego (i jest to niezależne od przepisów budowlanych). Powodem takiego stanu rzeczy jest fakt, że każda inwestycja może wpłynąć na ekosystem wodny – i dotyczy to zarówno wód publicznych, jak i prywatnych. Nie zawsze wymagane jest uzyskanie pozwolenia wodnoprawnego (niekiedy wystarczy jedynie zgłoszenie), jednak każdy przypadek trzeba mieć na uwadze, że może być odbierany inaczej. Warto zatem znać wszelkie możliwe koszty i wymagania dotyczące budowania pomostów nad jeziorem, aby być przygotowanym na różne scenariusze. Pozwolenie wodnoprawne wydawane jest przez Państwowe Gospodarstwo Wodne Wody Polskie.

Cena pozwolenia wodnoprawnego

Pozwolenie wodnoprawne jest niezbędne, aby móc podjąć się budowy pomostu nad jeziorem, zwłaszcza jeśli mówimy o konstrukcjach większych niż ustalone wymiary pomostów małych, lub takie, które mają służyć np. jako przystań dla większych łodzi. W roku 2024 opłaty wzrosły, lecz nie są to znaczne zmiany względem poprzedniego roku. Pozwolenie wodnoprawne obejmuje opłaty takie jak:

• Opłata za zgłoszenie o pozwolenie wodnoprawne – ze stawki w 2023 roku, która wynosiła 100,23 zł , opłata za zgłoszenie o pozwolenie wodnoprawne wzrosła do 114,66 zł.
• Opłata za wydanie pozwolenia wodnoprawnego – ze stawki w 2023 roku, która wynosiła 250 zł, opłata za wydanie pozwolenia wodnoprawnego wzrosła do 286 zł.

Warto wiedzieć, że istnieją jeszcze inne opłaty, które nie są obowiązkowe do każdego pomostu nad jeziorem. Dobrze jest jednak wiedzieć o ich istnieniu, jeśliby jednak sytuacja wymagała uzyskania dodatkowych dokumentów takich jak np. ocena wodnoprawna czy potrzeba uzyskania i wydania w jednej decyzji co najmniej dwóch pozwoleń wodnoprawnych. Cena decyzji uzależniona jest od ilości pozwoleń wodnoprawnych (przy czym maksymalna wysokość opłaty nie może przekroczyć 5720,18 zł).

Ocena wodnoprawna – czy potrzebna do każdego pomostu

Ocena wodnoprawna jest wymagana w niektórych inwestycjach, by ocenić wpływ konstrukcji na środowisko wodne i gospodarkę wodną. Koszt takiej oceny wynosi 1144,05 zł. Nie wszystkie pomosty nad jeziorem jednak wymagają uzyskania oceny wodnoprawnej. Kryteriami, które decydują o tym, czy ocena wodnoprawna będzie konieczna, są:

1. Wielkość i charakter pomostu

• Małe pomosty (do 25 m2 powierzchni i do 25 m długości) – w przypadku budowy pomostów o takich wymiarach, które w zamierzeniu mają służyć potrzebom własnym, zazwyczaj wystarcza zgłoszenie budowy do odpowiedniego urzędu. Ocena wodnoprawna przeważnie nie jest wymagana w tego typu małych konstrukcjach, o ile oczywiście inne warunki określone w przepisach są spełnione.
• Duże pomosty lub skomplikowane konstrukcje – w przypadku, jeśli pomost przekracza określone wymiary małego pomostu, może być konieczne uzyskanego pełnego pozwolenia wodnoprawnego. Zatem oprócz opłat za zgłoszenie i wydanie pozwolenia będziemy musieli liczyć się również z opłatą za ocenę wodnoprawną. Pomosty o nietypowej konstrukcji lub charakterze bardziej złożonym (np. służące do cumowania większych łodzie), także mogą potrzebować uzyskania oceny wodnoprawnej.

2. Lokalizacja jeziora – w przypadku kiedy jeziora znajduje się na obszarach chronionych (np. rezerwaty przyrody, park narodowy), z dużym prawdopodobieństwem ocena wodnoprawna będzie wymagana nawet dla małych pomostów.
3. Przeznaczenie pomostu – w przypadku pomostów nad jeziorem, które mają służyć prywatnym osobom (np. rekreacyjnie), ocena wodnoprawna przeważnie nie jest wymagana, o ile oczywiście pomost spełnia inne wymogi takie jak np. odpowiednia wielkość. Jeśli jednak mamy do czynienia z pomostami, które mają być oddane do użytku bardziej komercyjnego (np. przystanie, pomosty dla statków), trzeba liczyć się z koniecznością uzyskania oceny wodnoprawnej.
4. Oddziaływanie na środowisko – nawet jeśli pomost spełnia wymogi powierzchniowe, to w niektórych przypadkach może być wymagana ocena wodnoprawna, jeśli istnieje ryzyko negatywnego wpływu na środowisku przez planowaną inwestycję (np. pomost będzie wpływać na siedliska roślin czy zmieniać naturalny przepływ wody).

Kara za brak zgłoszenia wodnoprawnego

Nie należy budować pomostów nad jeziorem bez uprzedniego uzyskania pozwolenia, ponieważ kary za brak zgłoszenia wodnoprawnego mogą być naprawdę surowe. Osoba, która nielegalnie wybudowała pomost nad jeziorem, może zostać obciążona karami administracyjnymi, których wysokość zależna jest od rodzaju naruszenia oraz skali inwestycji. Przeważnie jednak mówimy o karze pieniężnej, która może opiewać na sumę do nawet 50 000 zł! Jeśli inwestycja powoduje znaczące naruszenia środowiskowe, może dojść nawet do postępowania karnego na mocy Kodeksu Karnego. W takim przypadku nie mówimy już tylko o karze grzywny, ale również o pozbawieniu wolności (do 2 lat) w przypadku bardzo poważnych szkód wyrządzonych środowisku.

Ustalenie linii brzegowej

Jesteś gotowy ponieść koszty związane z uzyskaniem odpowiednich pozwoleń, masz już projekt, i chciałbyś zacząć budowę swojego wymarzonego pomostu nad jeziorem. Przed zgłoszeniem jednak budowy pomostu musisz pamiętać, że konieczne będzie ustalenie linii brzegowej. Jeśli posiadasz działkę z wytyczoną linią brzegową, procedura jest nieco prostsza. Jeśli jednak nie masz takiego uprawnienia, będziesz musiał wystąpić o wniosek o wytyczenie linii brzegowej (w przypadku wód publicznych organem, do którego należy się zgłosić, są instytucje takie jak Wody Polskie).

Planowana inwestycja, która będzie wymagała wycinki roślinności z brzegu lub z dna danego zbiornika będzie również wymagała uzyskania pozwolenia od regionalnego zarządu gospodarki wodnej.

Budowa pomostu nad jeziorem – zgłoszenie

Kolejnym krokiem, który jest związany z budową pomostu nad jeziorem, po ustaleniu linii brzegowej i uzyskaniu pozwoleń na wycinkę roślinności (jeśli jest wymagana), będzie zgłoszenie inwestycji do odpowiednich organów. Zgłoszenie o pozwolenie wodnoprawne zależne jest od rodzaju inwestycji. Zgłoszenie na budowę w przypadku pomostów do 25 metrów i wysokości do 2,5 metra (wysokość liczona od dna akwenu aż do korony pomostu) będzie wymagało wyłącznie zgłoszenia o budowie. Jeśli jednak parametry te nie są spełnione, trzeba liczyć się z tym, że należy uzyskać pozwolenie na budowę.

Budowa pomostu na palach

Budowa pomostu na palach jest nieco trudniejsza niż budowa pływającego pomostu. Pomost na palach wiąże się z koniecznością ustalenia odpowiedniego miejsca, w którym to zostaną umieszczone pale podtrzymujące pomost. Warto pamiętać, że taki pomost nie może być wyższy niż 2,5 metra (i liczone jest to od dna akwenu). W przeciwnym razie może być konieczne spełnienie jeszcze dodatkowych warunków i dopełnienie innych formalności (takich jak uzyskanie pozwolenia na budowę).

Budowa pomostu na palach wymaga staranności w planowaniu i uzyskaniu odpowiednich zezwoleń. Dobry projekt powinien uwzględniać nie tylko wielkość pomostu, ale również brać pod uwagę inne czynniki takie jak poziom wody, który może się podnosić w niektórych okresach, zalewając pomost. Trzeba również pamiętać, że pomost nad jeziorem narażony jest na działanie wielu czynników takich jak woda, wiatr, zalegający śnieg lub lód. Pomost na palach z pewnością będzie wymagał dużej uwagi, jeśli chodzi o jego konserwację, która może wpływać na bezpieczeństwo korzystających z pomostu osób.

Przed przystąpieniem do budowy pomostu na palach warto skonsultować się również z fachowcami, takimi jak geodeci, inżynierowie budowlani czy eksperci od prawa wodnego. Dopełnienie wszystkich formalności i zapewnienie zgodności z przepisami może ustrzec przed ewentualnymi problemami w przyszłości. Nie należy bagatelizować ani pozwoleń, ani projektu, ani też środowiska – pomost na palach nie powinien negatywnie wpływać na środowisko naturalne.

Budowa pomostu pływającego

Budowa pomostu pływającego jest popularnym rozwiązaniem, które może być znacznie prostsze do wykonania. Pomosty pływające najczęściej stosowane są w miejscach, gdzie dno jest zbyt głębokie lub niestabilne dla tradycyjnych konstrukcji na palach. Pomosty pływające mogą być świetną alternatywą dla pomostów budowanych na palach i podobnie jak one mogą stanowić stabilne powierzchnie nad wodą.

W przypadku pomostów pływających również obowiązują określone warunki takie jak choćby wielkość, która może wpływać na to, czy będziemy potrzebować uzyskania pozwolenia, czy wyłączenie wystarczy zgłoszenie. Warto wiedzieć, że mimo że teoretycznie pomost pływający nie wpływa na dno akwenu, to może w niektórych przypadkach być potrzebne zbadanie, czy pomost nie oddziałuje negatywnie na środowisko wodne.

Pomosty pływające wymagają wyboru odpowiednich pływaków, które są kluczowym elementem takich konstrukcji. Specjalne pływaki mogą być wykonane z tworzywa sztucznego lub być rurami wypełnionymi powietrzem. Popularne w ostatnim czasie są również pomosty z beczek, które wybiera się na podstawie ich odpowiedniej wyporności (najczęściej mówimy o plastikowych beczkach, które są odporne na korozję i działanie wody). Platforma natomiast zazwyczaj stanowi połączenie drewna z metalem. Trzeba pamiętać, że pomost pływający wymaga odpowiedniego przymocowania do brzegu np. liniami.